Zapewnienie bezpieczeństwa przeciwpożarowego obywatelom jest jednym z najważniejszych elementów obowiązków dotyczących ochrony życia i mienia każdego kraju. W Polsce obowiązujące ppoż. są zawarte w Ustawie o ochronie przeciwpożarowej. Ustawa ta określa zasady i warunki ppoż., których należy przestrzegać, aby zapobiegać pożarom lub zminimalizować ich skutki. Przeczytaj, czego dotyczą najważniejsze przepisy dotyczące ochrony przeciwpożarowej.
Czego dotyczą przepisy przeciwpożarowe
W Polsce głównym aktem prawnym dotyczącym przepisów przeciwpożarowych jest Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej i dotyczące niej Rozporządzenia. Uchwalone ppoż. określają szereg wytycznych skierowanych do zarówno do budowlańców, jak i do właścicieli oraz użytkowników obiektów,, których celem jest zapewnienie bezpieczeństwa przeciwpożarowego.
Do głównych obowiązków dotyczących przestrzegania zasad ppoż. oraz ewakuacji z budynków użyteczności publicznej należą:
- bezpieczne użytkowanie budynku – czyli zadbanie o bezpieczeństwo związane z wybuchem pożaru (np. wyposażenie budynku w gaśnice, stosowanie się do znaków informujących o łatwopalności, wyznaczenie drogi ewakuacyjnej);
utrzymywanie porządku – użytkownik budynku w celu minimalizacji ryzyka wybuchu pożaru ma obowiązek utrzymywać porządek w budynku (np. regularnie wyrzucać śmieci, odpowiednio przechowywać substancje łatwopalne); - dokonywanie przeglądów technicznych – właściciel budynku zobowiązany jest do przeprowadzania regularnych przeglądów technicznych instalacji i urządzeń związanych z ochroną przeciwpożarową, (np. zaworów gazu, instalacje elektryczne, czujniki dymu);
- przeprowadzenie szkoleń z zakresu ppoż. – właściciel (zarządca) obiektu ma obowiązek zapewnić osobom często korzystającym z budynku szkolenia z ochrony przeciwpożarowej oraz bezpiecznej ewakuacji;
- przeprowadzenie ewakuacji – właściciel i zarządca budynku zobowiązani są do wyznaczenia prawidłowo oznakowanej i wolnej od przeszkód drogi ewakuacyjne. Ponadto w przypadku pożaru budynku mają oni obowiązek niezwłocznego podjęcia działań ewakuacyjnych przebywających tam osób oraz, (jeśli jest to możliwe) gaszenia pożaru;
- posiadanie odpowiedniej dokumentacji – właściciel obiektu powinien posiadać aktualną dokumentację dotyczącą m.in. instalacji znajdujących się w budynku, rozkładu pomieszczeń oraz instrukcję przeciwpożarową;
- zgłoszenie pożaru – w sytuacji wybuchu pożaru, właściciel lub użytkownik lokalu zobowiązany jest do niezwłocznego zgłoszenia tego faktu straży pożarnej i innym służbom ratowniczym;
- zapewnienie dostępu do budynku – właściciel lub użytkownik obiektu ma obowiązek zapewnienia swobodnego dostępu do budynku dla służb ratowniczych, takich jak straż pożarna.
Ponadto wymagania dotyczące, sprzętu przeciwpożarowego i pozostałych kwestii związanych z ochroną przeciwpożarową są określone także w innych w przepisach prawa (np. prawie budowlanym) oraz normach technicznych określonych urządzeń.
Jakie są najważniejsze wymagania związane z ochroną przeciwpożarową w budynkach?
Kluczowym elementem ppoż. jest ochrona przeciwpożarowa budynków oraz zapewnienie bezpieczeństwa znajdujących się w nich ludzi i rzeczy. W tym celu przepisy określają warunki i normy techniczne, jakie muszą spełniać konkretne obiekty użyteczności publicznej. Do najważniejszych warunków związanych z ppoż. należą:
- odpowiednie materiały – materiały budowlane muszą mieć odpowiednie właściwości i atesty dotyczące ognioodporności;
- właściwa konstrukcja budynku – konstrukcja nośna budynku powinna być tak postawiona i zabezpieczona, aby w przypadku pożaru zachowała nośność i nie zawaliła się;
- wentylacja – systemy wentylacyjne muszą być zaprojektowane w taki sposób, aby nie przyczyniały się do rozprzestrzeniania ognia i dymu. W niektórych obiektach wymagane są klapy dymowe lub systemy kontroli dymu przy kratkach wentylacyjnych;
- strefy przeciwpożarowe – w celu ograniczenia możliwości rozprzestrzeniania się pożaru duże budynki warto podzielić na strefy przeciwpożarowe, w których zaprojektowane „przeszkody przeciwpożarowe” (np. ściany, drzwi) powinny być ognioodporne;
- środki gaśnicze – w obiektach powinny znajdować się łatwo dostępne i właściwie oznakowane gaśnice lub węże pożarnicze;
- systemy tryskaczowe i hydrantowe – w niektórych obiektach użyteczności publicznej wymagana jest instalacja systemów tryskaczowych lub wewnętrznych hydrantów;
- systemy alarmowe – w wielu budynkach (np. w szkołach, hotelach) konieczna jest instalacja urządzeń do wykrywania i alarmowania wybuchu pożaru takich jak czujniki dymu, temperatury, syreny, alarmowe.
Ponadto, w celu ochrony przeciwpożarowej.działanie urządzeń i systemów przeciwpożarowych oraz instalacji elektrycznej, gazowej i c.o. powinno być regularnie kontrolowane.
Kto dokonuje kontroli w zakresie ochrony przeciwpożarowej
Kontrolę budynków mieszkalnych oraz obiektów użyteczności publicznej pod kątem przestrzegania ppoż. przeprowadza kilka instytucji takich jak:
- Państwowa Straż Pożarna (PSP) – Strażacy z PSP mają obowiązek sprawdzać, czy obiekty oddane do użytku spełniają wymagania techniczne, posiadają odpowiednią dokumentację przeciwpożarową i czy systemy ochrony przeciwpożarowej działają, a personel w nim pracujący jest przeszkolony z ppoż.;
- Inspekcja Nadzoru Budowlanego – podczas budowy i odbioru budynków lub w przypadku przeprowadzania remontów i modernizacji starszych obiektów Inspekcja Nadzoru Budowlanego może przeprowadzić kontrolę także pod kątem przestrzegania ppoż.;
- organizacje i firmy audytowe – przeprowadzenie kontroli pod kątem ochrony przeciwpożarowej i BHP przez firmy audytowe nie jest prawnie wymagane, lecz czasem konieczne do ubezpieczenia budynku i znajdującego się w nim mienia. Warto zatem czasem zainwestować w taką usługę, by w razie pożaru oceniający przestrzeganie ppoż. rzeczoznawca się z nim zapoznał.
Uprawnienia do przeprowadzania kontroli bezpieczeństwa przeciwpożarowego mają także inne jednostki administracji publicznej w tym inspektorzy BHP. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości związanych z ppoż. kontrolerzy z reguły nakazują usunięcie ich w określonym terminie lub nawet zamknięcie obiektu do czasu usunięcia uchybień.
Podsumowując, zastosowanie się do ppoż., to nie tylko obowiązek wynikający z przepisów prawa, ale przede wszystkim troska o nasze zdrowie i życie, a także ochrona mienia oraz środowiska naturalnego.
Przestrzeganie wytycznych związanych z ochroną przeciwpożarową oraz regularne szkolenia BHP i ćwiczenia ewakuacyjne, a w szczególności rozsądne korzystanie ze źródeł ognia i substancji łatwopalnych minimalizuje ryzyko pożaru.
Prowadzimy szkolenia z zakresu ochrony przeciwpożarowej ppoż, użycia gaśnic i ewakuacji. Na szkoleniach każdy uczestnik ma możliwość ugaszenia kontrolowanego „pożaru”.
Nie czekaj – zapisz się na szkolenie ppoż. Tel. 600 004 503, bhp-ciolka@bhp-ciolka.com.pl