Warto rozpocząć od tego, że Książeczka Sanepidowska tak naprawdę nie obowiązuje już od 2008 roku. Mocą ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zastąpiona została badaniami do celów sanitarno-epidemiologicznych.
Co się zmieniło? W praktyce tylko nazwa. Wyrobienie Książeczki Sanepidowskiej polegało dokładnie na tym samym, na czym obecnie polegają badania do celów sanitarno-epidemiologicznych. Różnica formalna jest taka, że dziś otrzymamy jedynie orzeczenie lekarskie. Lekarz wypisuje treść orzeczenia lekarskiego do karty badań do celów sanitarno-epidemiologicznych. I oto cała różnica.
Ponieważ nazwa Książeczki Sanepidowskiej nadal jest powszechna w języku potocznym zarówno wśród pracodawców jak i pracowników – w tym artykule również będziemy używać tego określenia.

Czym jest Książeczka Sanepidu?

Książeczka Sanepidowska jest to dokument wymagany przez Państwową Inspekcję Sanitarną (Sanepid), który potwierdza brak obecności pałeczek określonych bakterii w ciele człowieka. Niezbędna jest dla wszystkich pracowników zajmujących się produkcją i sprzedażą żywności lub prowadzących usługi gastronomiczne oraz dla osób mających kontakt z dużą liczbą ludzi (na przykład nauczyciele czy lekarze). Dokument ten pozwala zapobiec pojawieniu się epidemii. W przypadku braku książeczki, pracownik nie może wykonywać swoich obowiązków zawodowych, co skutkuje brakiem możliwości zarabiania pieniędzy.

Jak wyrobić Książeczkę Sanepidowską?

Na początek potrzebne jest skierowanie na badania, które otrzymuje się od swojego pracodawcy. Z tym skierowaniem należy udać się do najbliższej stacji sanitarno-epidemiologicznej (do Sanepidu), do punktu przyjmowania próbek, gdzie otrzymamy specjalne pojemniczki na materiał do badania. Następnie należy oddać materiał do badania (3 próbki kału z jednego dnia) i… czekać na wyniki. Zazwyczaj trwa to od kilku dni do dwóch tygodni. Kiedy otrzymamy wyniki, ostatnim etapem jest wizyta u lekarza medycyny pracy, który wystawia orzeczenie.
Warto też wiedzieć, że książeczkę można wyrobić bez skierowania. Aby tak się stało wystarczy udać się do stacji sanitarno-epidemiologicznej i poprosić o probówki, a następnie podczas odbioru wyników analizy, zapisać się do lekarza medycyny pracy, który je sprawdzi i podpisze książeczkę.
Koszt wyrobienia książeczki to około 150-200 zł.

Kto powinien wyrobić Książeczkę Sanepidowską?

Książeczkę Sanepidowską może wyrobić każdy, ale są pewne obszary zawodowe, w których jest ona obowiązkowa. Powinni ją posiadać między innymi przedstawiciele branży spożywczej, osoby mające kontakt z chorymi w szpitalach lub innych placówkach zdrowia, nauczyciele i osoby opiekujące się dziećmi czy osobami starszymi. Są to zawody takie jak na przykład:

• kucharz,
• kelner,
• pomoc kuchenna,
• osoba zajmująca się dystrybucją posiłków – np. pracownik firmy cateringowej,
• sprzedawca w sklepie spożywczym,
• piekarz,
• cukiernik,
• osoba zatrudniona w zakładzie produkcyjnych związanych z branżą spożywczą,
• osoba pracująca z dziećmi w wieku do 6 lat – np. nauczyciel wychowania przedszkolnego, opiekunka,
• pracownik zajmujący się wytwarzaniem i produkcją leków,
• pracownik szpitala oraz placówki zdrowia – np. lekarz, pielęgniarka,
• opiekun w domu opieki lub hospicjum,
• osoba pracująca w transporcie -np., kierowca autobus, stewardessa i steward,
• osoba pracująca w gabinecie kosmetycznym i gabinecie masażu,
• ratownik na basenie.

Dlaczego badania sanitarno-epidemiologiczne są ważne?

Badania sanepidowskie są tak istotne przede wszystkim ze względów zdrowotnych całego społeczeństwa, bo dzięki nim można wykryć choroby zakaźne już na wczesnym etapie. 
Z zawodowego punktu widzenia należy pamiętać przede wszystkim o tym, że w niektórych obszarach brak ważnej książeczki uniemożliwia pracodawcy dopuszczenie pracownika do pracy.

Zapraszamy na nasze szkolenia BHP online.