Ze względu na rodzaj pracy i specyficzne środowisko pracy nauczyciele narażeni są na choroby zawodowe związane z zaburzeniami w obrębie narządu głosu. Mówienie bez przerwy przez kilka godzin każdego dnia nie może przecież pozostać bez wpływu na zdrowie narządów mowy. Stres, duże zapylenie i suche powietrze w klasach oraz ich kiepska akustyka również przyczyniają się do powstania problemu. Na jakie choroby zawodowe narażeni są nauczyciele i jak rozpoznać w porę ich pierwsze objawy?

Choroby zawodowe głosu nauczycieli

W Rozporządzeniu Rady Ministrów z 30 czerwca 2009, Dz. U. Nr 105, poz. 869 ze zm. znajduje się wykaz chorób zawodowych. W tym wykazie wypisane są również choroby zawodowe głosu zdefiniowane jako przewlekłe choroby narządu głosu spowodowane nadmiernym wysiłkiem głosowym, trwającym co najmniej 15 lat. Należą do nich:
– guzki głosowe twarde
– wtórne zmiany przerostowe fałdów głosowych
– niedowład mięśni przywodzących i napinających fałdy głosowe z niedomykalnością fonacyjną głośni i trwałą dysfonią

Niepokojące objawy ze strony narządu głosu

Najczęściej pierwsze problemy z głosem pojawiają się po ok. 2 latach pracy głosem, a zmiany o charakterze przeciążeniowym po ok. 10 latach pracy. W początkowym okresie zaburzenia nie powodują zmian morfologicznych w obrębie narządu mowy i są one odwracalne. Z tego względu konieczne jest zwrócenie uwagi na pierwsze niepokojące objawy i nielekceważenie problemu. Do najczęstszych objawów problemów z głosem należą:
– chrypka pojawiająca się okresowo lub przeciągająca się
– załamywanie się głosu
– zmęczenie głosu po dłuższym mówieniu
– nadmierna suchość gardła i krtani
– problemy z mówieniem głosem wysokim i niskim
– zmiany głosu: matowe i obniżone brzmienie, zawężenie skali i zmiana barwy głosu
– chwilowy bezgłos, który powtarza się lub występuje okresowo
– ucisk i ból w okolicy gardła i krtani
– drapanie w gardle
– częste odchrząkiwanie
– uczucie zalegania i dyskomfortu w gardle i w krtani
– przewlekły kaszel
– osłabienie drożności lub niedrożność nosa
– zwiększenie nasilenia dolegliwości ze strony układu oddechowego po przebytych chorobach

Co zrobić po zauważeniu pierwszych objawów zaburzeń ze strony narządu mowy?

Po zauważeniu niepokojących objawów należy jak najszybciej udać się do lekarza. Wszelkie infekcje górnych dróg oddechowych powinno się leczyć od razu po pojawieniu się pierwszych objawów. W czasie występowania chrypki lub bólu gardła należy również ograniczyć wysiłek głosowy.