Wyposażenie apteczki pierwszej pomocy wpływa bezpośrednio na jej przydatności w sytuacjach zagrożenia. W związku z tym warto dokładnie do przemyśleć, a także pilnować tego, aby wszystkie środki i leki w apteczce posiadały termin przydatności do zastosowania. W tym artykule zebraliśmy kluczowe informacje na ten temat. Dowiedz się, czym jest apteczka, jakie jej rodzaje wyróżniamy oraz co powinno się w niej znaleźć.

Czym jest apteczka pierwszej pomocy

W dużym skrócie apteczka pierwszej pomocy zbiór leków, środków opatrunkowych oraz przyborów medycznych, które są przydatne podczas udzielania pomocy po wypadkach i zranieniach. Ze względu na specyfikę ich lokalizacji oraz przeznaczenie wyróżnia się kilka rodzajów apteczek. Różnią się one m.in. wyposażeniem.

Podstawowe rodzaje apteczek pierwszej pomocy

Poniżej w kilku zdaniach opisano podstawowe rodzaje apteczek pierwszej pomocy.

• Apteczka samochodowa – to niezbędne wyposażenie samochodu. Powinna znajdować się w widocznym i łatwo dostępny miejscu. Przydaje się podczas wypadków komunikacyjnych oraz w wielu innych sytuacjach. 
• Apteczka przemysłowa – to apteczka, która musi spełniać określone kryteria i posiadać wyposażenie zgodne z normą DIN-13164. Przepisy regulują gdzie powinna się znajdować oraz co powinna zawierać. Apteczka tego typu montowana jest na ścianie w zakładzie i składa się z walizki wykonanej z odpornego na uderzenia tworzywa. 
• Apteczka szkolna – znajduje się w widocznym miejscu w pokoju nauczycielskim oraz w salach lekcyjnych/pracowniach.
• Apteczka domowa – każdy z nas powinien mieć ją w swoim domu. Powinny znajdować się w niej podstawowe środki opatrunkowe oraz podstawowe leki dostosowane do potrzeb domowników (np. leki przeciwzapalne, przeciwgorączkowe, przeciwbólowe). Rodzice powinni uwzględnić w domu mini apteczkę dla dzieci z lekami przeznaczonymi dla nich. 
• Apteczka turystyczna – warto ją zabrać na różnego rodzaju wyjazdy. Powinna zwierać podstawowe środki opatrunkowe i leki, w tym m.in. leki na biegunkę. 
• Apteczka firmowa – obowiązek jej posiadania ma każdy pracodawca. Jej wyposażenie dostosowuje się do specyfiki danego przedsiębiorstwa i zagrożeń, które w nim występują. Należy umieścić ją w miejscu łatwo dostępnym dla wszystkich pracowników.

Jakie przepisy regulują wyposażenie apteczki?

Obecnie w Polsce nie ma konkretnych przepisów prawnych, które precyzyjnie regulowałyby skład apteczki pierwszej pomocy. Przyjęło się, że na terenie Unii Europejskiej, w tym w Polsce, stosuje się przepisy niemieckiej normy DIN (niem. Deutsches Institut für Normung). Jej przepisy wskazują bezpośrednio na to, co powinno znajdować się w apteczce firmowej, przemysłowej, samochodowej czy domowej. Stosowanie normy DIN nie jest obligatoryjne, jednak warto traktować ją jako przydatny wzorzec.

Co powinno znaleźć się w apteczce pierwszej pomocy?

Wyposażenie danej apteczki powinno być zgodne z realnymi potrzebami potencjalnych użytkowników oraz zagrożeniami, które występują w danym miejscu. Poniżej w skrócie opisano, jakie leki i środki powinny znajdować się w konkretnym typie apteczki. Wszystko po to, aby sytuacji realnego zagrożenia dobrze spełniła swoje zadanie.

Apteczka samochodowa

Apteczka tego typu powinna być dostosowana do zagrożeń, które występują na drodze w tym do ryzyka wypadków komunikacyjnych. Jej skład powinien być zgodny z normą DIN 13164. Wskazuje ona na takie obowiązkowe wyposażenie jak m.in.:

• kompresy sterylne;
• rękawice lateksowe;
• nożyczki;
• plastry (różne rodzaje i rozmiary);
• opatrunki indywidualne G i M;
• opaski elastyczne;
• koc ratunkowy;
• instrukcja udzielania pierwszej pomocy.

Aby zwiększyć bezpieczeństwo swoje, swoich bliskich oraz innych uczestników ruchu drogowe, warto zapisać się na kurs pierwszej pomocy. Dzięki niemu nabędzie się umiejętności niezbędnych przy ratowaniu ludzkiego życia i zdrowia.

Apteczka w miejscu pracy

Wyposażenie apteczki w miejscu pracy (np. w zakładzie przemysłowym) powinno być dopasowane bezpośrednio do specyfiki przedsiębiorstwa. Tu stosuje się normę DIN 13157. Wskazuje ona na takie elementy apteczki w zakładzie pracy, jak m.in.:

• bandaże;
• plastry;
• ustniki do sztucznego oddychania;
• rękawice jednorazowe;
• opatrunki G, M, K;
• nożyczki;
• kompresy;
• rolkę przylepca;
• worek foliowy;
• koc termiczny;
• instrukcję udzielania pierwszej pomocy. 

Dodatkowe akcesoria dobiera się na podstawie specyfiki danego miejsca i rodzaju występujących w nich zagrożeń.

Apteczka w domu

Jakie jest podstawowe wyposażenie domowej apteczki? Oczywiście powinna ona zawierać takie środki opatrunkowe, jak m.in.: bandaże (zwykłe, elastyczne), kompresy jałowe, plastry, gazę opatrunkową czy też rękawiczki. Do tego warto, aby znalazły się w niej leki dostosowane do potrzeb domowników. Dotyczy to zarówno ogólnodostępnych leków takich jak m.in.: preparaty przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, tabletki i spraye na ból gardła, witaminy, leki na biegunkę, środki dezynfekcyjne, jak i środki dostosowane do indywidualnych potrzeb domowników. 

Jeżeli w domu znajdują się dzieci, to warto posiadać drugą apteczkę dla nich. Zwróć uwagę na to, że jej wyposażenie będzie różniło się w zależności od tego, czy to apteczka dla kilkuletnich dzieci, czy dla noworodka. Przy dzieciach stosuje się dodatkowo m.in.: waciki, gruszkę do nosa, chusteczki nawilżane, krople na kolkę, krem na odparzenia, pęsetę, preparaty ochronne czy też termometr. Jeżeli możemy sobie na to pozwolić, to warto zadbać o leki, które pomagają naszym dzieciom (np.: plastry z mentolem, maści, syropy itd.). Nie warto jednak przesadzać, ponieważ lekom szybko kończy się termin ich przydatności. Należy zachować odpowiedni balans, aby ich później nie wyrzucać.

Co jeszcze warto uwzględnić na wyposażeniu apteczki?

Tak naprawdę wyposażenie apteczki w dużej mierze zależy od indywidualnych potrzeb i preferencji użytkownika. Dodatkowo można uwzględnić w niej m.in.: sól fizjologiczną (np. do przemywania oczu, nosa, inhalacji), plastry rozgrzewające, kompresy żelowe, różnego rodzaju sprzęt medyczny). 

Można skorzystać z gotowych apteczek oferowanych przez renomowane sklepy medyczne i BHP lub skomponować apteczkę we własnym zakresie. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub innym specjalistą.